กระแสความนิยม “อาร์ตทอย” (Art Toy) เติบโตขึ้นอย่างรวดเร็วในไทยซึ่ง “อาร์ตทอย” ไม่ได้เป็นเพียงแค่ของเล่นสำหรับเด็กเท่านั้น แต่กลายเป็นของเล่นและของสะสมที่มีการออกแบบสะท้อนถึงตัวตนและความคิดสร้างสรรค์ของศิลปินผู้สร้างสรรค์ มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว มีดีไซน์คาแรกเตอร์หลากหลาย ผลิตออกมาจำกัด และด้วยคุณสมบัตินี้ทำให้ “อาร์ตทอย” เป็นที่ชื่นชอบของคนทุกช่วงวัย หลายคาแรกเตอร์กลายเป็นของหายากที่หลายคนตามหา แม้ราคาซื้อขายในตลาดจะพุ่งสูงขึ้นก็ตาม

จากกระแสความนิยม “อาร์ตทอย” บริษัท ดาต้าเซ็ต จำกัด จึงได้นำเครื่องมือ DXT360 เพื่อฟังเสียงในสังคมออนไลน์ (Social Listening) ระหว่างวันที่ 29 เมษายน - 30 พฤษภาคม 2567 เพื่อนำข้อมูลมาวิเคราะห์ พบว่า บนโซเชียลมีเดียมีการพูดถึง (Mention) “อาร์ตทอย” 4,964 ครั้ง และได้รับการมีส่วนร่วม หรือเอนเกจเมนต์ (Engagement) รวม 2,207,642 ครั้ง โดยแพลตฟอร์ม Facebook เป็นช่องทางที่ได้รับการพูดถึงและมีเอ็นเกจเมนต์ (Engagement) สูงที่สุด 

ส่วน Art Toy คาแรกเตอร์ยอดนิยม 5 อันดับแรกที่คนในโซเชียลฯ มีส่วนร่วม (Engagement) และให้ความสนใจมากที่สุดในช่วงเวลาสำรวจ ได้แก่
Labubu (ลาบูบู้) 51.7%, Crybaby (ครายเบบี้) 30.4%, Molly (มอลลี่) 12.8%, POP MART x Jackson Wang 1.6%, SKULLPANDA (สคัลแพนด้า) 1.3% และ อื่นๆ 2.2% ตามลำดับ

• Labubu (ลาบูบู้) : เป็นเอลฟ์เพศหญิง มีดวงตาที่ใหญ่โต หูยาวเหมือนกระต่าย ปากกว้าง ฟันหยัก ตัวเล็กแต่สูง ที่มีนิสัยซุกซนเเต่ก็ชอบช่วยเหลือผู้อื่น ซึ่งเป็นหนึ่งในคาแรกเตอร์จากจักรวาล The Monster ถูกสร้างโดยศิลปินชาวฮ่องกง ชื่อ Kasing Lung 

• Crybaby (ครายเบบี้): เป็นคาแรกเตอร์ที่ออกแบบโดยศิลปินคนไทย ชื่อ คุณมด นิสา ศรีคำดี หรือที่รู้จักกันในชื่อ “คุณมอลลี่” ทั้งนี้ Crybaby เป็นเด็กน้อยที่ทำหน้าเศร้าพร้อมกับหยดน้ำตาคลอเบ้าตลอดเวลา 

• Molly (มอลลี่) : เป็นอาร์ตทอยคาแรกเตอร์แรกที่ POP MART นำมาขาย ซึ่งมีลักษณะเป็นเด็กผู้หญิงที่มีลักษณะเด่นเป็นดวงตาสีเขียวมรกตและปากคว่ำ นิสัยดื้อรั้น มีความมั่นใจในตัวเอง มุมานะ ทะนงตน แต่ก็มีความร่าเริงและฉลาดอีกเช่นเดียวกัน โดยก่อนที่จะเข้ามาเป็นโมเดลแรกของ POP MART นั้น Molly ถูกสร้างโดยศิลปินชาวฮ่องกง ชื่อ Kennys Wong ที่ได้รับแรงบันดาลใจมาจากเด็กผู้หญิงในงานการกุศลที่เขาได้ไปร่วมงาน

• POP MART x Jackson Wang : เป็นอาร์ตทอยที่ทาง POP MART ร่วมมือกับ Jackson Wang สร้างอาร์ตทอยทั้งหมด 6 แบบ พร้อมโมเดล Secret 1 ตัว โดยแต่ละโมเดลอ้างอิงจากประสบการณ์ของ Jackson Wang ทั้งในเรื่องงานเพลงและการแสดงคอนเสิร์ต

• SKULLPANDA (สคัลแพนด้า) : เป็นคาแรกเตอร์ที่เป็นเด็กผู้หญิงหน้าหวาน มีลักษณะเด่นคือมีลูกกลม ๆ บริเวณหูทั้งสองข้าง (ลูกกลม ๆ เหล่านี้ได้แรงบันดาลใจมากจากดาวเคราะห์) โดย Skullpanda มีความสามารถในการท่องเวลาไปยังอวกาศและโลกคู่ขนานได้ เพื่อตามหาตัวตนของตัวเอง ซึ่งอ้างอิงมาจากผู้สร้าง (คุณ Xiongmao) ที่กำลังออกตามหาเส้นทางศิลปะของตัวเองอยู่

Art Toy คืออะไร และทำไมถึงได้รับความนิยม?

อาร์ตทอย (Art Toy) คือของเล่นสะสมที่ถูกสร้างขึ้นโดยแบรนด์ที่ร่วมมือกับศิลปินต่าง ๆ ทั่วโลก ทำให้อาร์ตทอยแต่ละรุ่นแต่ละคาแรกเตอร์มีลักษณะที่เป็นเอกลักษณ์ โดดเด่น น่าค้นหา และมีเรื่องราวที่แตกต่างกันอย่างสิ้นเชิงตามสไตล์ของศิลปินแต่ละคน จุดนี้ทำให้ผู้คนเริ่มหันมาสนใจเก็บสะสม จนทำให้ในบางช่วงอาร์ตทอยที่เป็นที่นิยมมาก ๆ นั้นขาดตลาดกันเลยทีเดียว อีกทั้งในบางครั้งยังมีศิลปิน ดารา หรือเซเลบริตี้นำของเล่นของสะสมเหล่านั้นออกมาโชว์หรือนำมาใช้เป็นเครื่องประดับในการแต่งกาย จึงยิ่งทำให้กระแสการสะสมอาร์ตทอยน่าสนใจมากยิ่งขึ้น ส่งผลให้บรรดาแฟนคลับพร้อมใจกันกระโดดเข้ามาในวงการการสะสมอย่างไม่ลังเล

แบรนด์ POP MART คือใคร? และส่งผลต่อตลาด Art Toy ในไทยอย่างไร ?

Pop Mart แบรนด์ Art Toy สัญชาติจีนที่มีการร่วมงานกับศิลปินที่หลากหลายซึ่งเติบโตอย่างรวดเร็ว และสามารถขยายสาขาไปได้ทั่วโลกรวมถึงประเทศไทย นอกจากนี้ ด้วยความที่มีการร่วมมือกับศิลปินหลายคน Art Toy จาก POP MART จึงมีหลากหลายสไตล์เช่นเดียวกัน ทำให้สามารถตอบสนองความต้องการของผู้บริโภคในไทยได้อย่างกว้างขวาง ประกอบกับวิธีการขายแบบกล่องสุ่มที่ทำให้นักสะสมรู้สึกตื่นเต้นและมีความคาดหวังกับสิ่งที่จะได้ จนทำให้ร่างกายหลั่งสารโดปามีน (Dopamine) หรือสารที่ทำให้เรารู้สึกดีจากประสบการณ์ที่น่าพึงพอใจ ซึ่งเป็นตัวกระตุ้นพฤติกรรมของนักสะสมให้มีแรงจูงใจอยากกลับซื้อซ้ำอีก จนทำให้แบรนด์ POP MART กลายเป็นที่นิยมในที่สุด 

วิเคราะห์กลยุทธ์ของ POP MART ที่ทำให้ผู้คนหลงไหล Art Toy ผ่านกรอบความคิด *EVO

• การสร้างประสบการณ์ให้กับลูกค้า (Experience) เช่น การจัดวางหน้าร้านที่ดึงดูดสายตาผู้พบเห็นขณะเดินห้าง ไม่ว่าจะเป็นการที่มีลูกค้าต่อแถวยาวออกไปจนถึงนอกร้าน หรือการจัดแสดง Art Toy ให้อยู่ในตำแหน่งที่น่าสนใจ รวมถึงการติดป้าย Soldout สำหรับคาแรกเตอร์ยอดนิยม ซึ่งมีความเป็นเอกลักษณ์และการนำกลยุทธ์มาใช้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
• การสร้างค่านิยม (Values) ซึ่งเป็นมากกว่าเเค่การเก็บ Art Toy ไว้สะสม แต่คือการ represent ตัวตนของเจ้าของผ่านของเล่นเหล่านี้ ไม่ว่าจะเป็นการเก็บสะสม Art Toy ที่ช่วยสื่อถึงตัวตนความเป็นเด็กที่เราเก็บซ่อนเอาไว้ การแต่งตัวให้กับเหล่าตุ๊กตารุ่นต่าง ๆ ตามสไตล์ของแต่ละคน และความรู้สึกล้ำค่าจากการได้รับตัวที่เราชื่นชอบมาก ๆ หรือตัวที่มีความหายาก
• การมอบสิ่งที่คุ้มค่าให้ผู้บริโภค (Offer) คือ การเสนอช่องทางซื้อที่หลากหลาย เช่น หน้าร้าน ออนไลน์ รวมถึงตู้กดตามสถานที่ต่าง ๆ เพื่อความสะดวกของผู้ซื้อ

[*EVO กรอบความคิด EVO (Experience-Values-Offer) เป็นเครื่องมือเฉพาะของกลุ่มดาต้าเซ็ตที่จะใช้วิเคราะห์การสื่อสารของแบรนด์และเป็นตัวช่วยในการกำหนดกลยุทธ์ และวัดประสิทธิผลการสื่อสารของแบรนด์ผ่านเกณฑ์ประสบการณ์ของลูกค้า (Experience) คุณค่าของแบรนด์ (Values) และข้อเสนอของแบรนด์ (Offer)]

“ลิซ่า” จุดกระแส “ลาบูบู้ฟีเวอร์” ปั่นราคาในตลาด

หลังจากที่มีภาพ “ลิซ่า” ลลิษา มโนบาล ไอดอลสาวไทย สมาชิกวงเกิร์ลกรุ๊ประดับโลกอย่าง BLACKPINK ที่โพสต์ภาพตัวเองกับลาบูบู้ (Labubu) ยิ่งทำให้ความต้องการเพิ่มมากขึ้นซึ่งอาการนี้สามารถเรียกว่า “Fear of missing out หรือ FOMO” เนื่องจากหลายคนกลัวที่จะตกกระแส ส่งผลให้เกิดความรู้สึกไม่อยากพลาดเทรนด์ และต้องการมี Labubu สักตัวมาไว้ครอบครอง อาการนี้นำไปสู่ความต้องการที่เพิ่มมากขึ้นอย่างรวดเร็ว จึงทำให้ราคาของ Labubu ถูกอัพสูงขึ้น จากราคาหลักร้อยสู่หลักพันในชั่วพริบตา และยังเกิดการแย่งกันซื้อในสังคมออนไลน์ 

ทั้งนี้ POP MART ยังใช้กลยุทธ์ FOMO ได้อย่างมีประสิทธิภาพผ่านการขายแบบกล่องสุ่ม รุ่นลิมิเต็ดอิดิชั่น และกิจกรรมที่น่าสนใจ จนทำให้ POP MART สาขาเซ็นทรัลลาดพร้าวเป็นสาขาที่มีรายได้สูงที่สุดในโลก 

ความนิยมของ Art Toy จาก POP MART กับการเพิ่มโอกาสทางธุรกิจ

จากกระแสความนิยมของ POP MART ยังมีอีกสิ่งที่มองข้ามไปไม่ได้ คือ โอกาสทางธุรกิจที่มีการใช้อาร์ตทอยที่ได้รับความนิยมในช่วงเวลานั้นๆ เข้ามาเป็นองค์ประกอบหลักในการทำ Marketing เพื่อส่งเสริมการขาย หรือแม้กระทั่งการใช้โปรโมทผลิตภัณฑ์ใหม่ โดยวิธีการส่วนใหญ่ที่ภาคธุรกิจมักจะใช้กัน คือ การสร้างกิจกรรมให้ผู้เข้าร่วมซื้อสินค้าของตน โดยมีรางวัลเป็นเหล่าอาร์ตทอยรุ่นต่าง ๆ นอกจากนี้ ยังมีโครงการร่วมบริจาคโลหิตกับ POP BLOOD GIVER CAMPAIGN ของสภากาชาดไทยที่เกิดขึ้นเป็นครั้งที่ 2 เเล้ว ซึ่งถือว่าเป็นกิจกรรมที่ได้รับความสนใจอยู่ไม่น้อย